Type technologieën

Stappen

• 

  Stap 1 - Bespreek wie van de afdeling ICT gaat meehelpen

  Maak een afspraak met je collega's van de afdeling ICT. Leg uit wat tot nu toe bekend is over het zorginhoudelijke vraagstuk en de benodigde gebruikersfuncties. Bespreek wie wil en kan helpen bij het samenstellen van de lijst type technologieën en bij de verdere stappen rondom de keuze van technologie.  

  Maak een afspraak met je collega's van de afdeling ICT. Leg uit wat tot nu toe bekend is over het zorginhoudelijke vraagstuk en de benodigde gebruikersfuncties. Bespreek wie wil en kan helpen bij het samenstellen van de lijst type technologieën en bij de verdere stappen rondom de keuze van technologie.  

• 

  Stap 2 - Ga na wat jullie al in gebruik hebben  

  Gebruik het werkdocument Type technologieën. Noteer hierin de technologieën die jullie al gebruiken en die mogelijk geschikt zijn voor het vraagstuk. Houd er rekening mee dat er afdelingen of locaties kunnen zijn waar zelfstandig technologie is aangeschaft, of dat er een uitleenservice voor producten beschikbaar is. De afdeling ICT of innovatie kan je helpen om dit in kaart te brengen. Vul de informatie over deze technologieën zo volledig mogelijk in.   

  In de kolom ‘Opmerkingen’ kun je aangeven op welke zorglocaties en voor welk zorginhoudelijk vraagstuk de technologie al in gebruik is. 

  Gebruik het werkdocument Type technologieën. Noteer hierin de technologieën die jullie al gebruiken en die mogelijk geschikt zijn voor het vraagstuk. Houd er rekening mee dat er afdelingen of locaties kunnen zijn waar zelfstandig technologie is aangeschaft, of dat er een uitleenservice voor producten beschikbaar is. De afdeling ICT of innovatie kan je helpen om dit in kaart te brengen. Vul de informatie over deze technologieën zo volledig mogelijk in.   

  In de kolom ‘Opmerkingen’ kun je aangeven op welke zorglocaties en voor welk zorginhoudelijk vraagstuk de technologie al in gebruik is. 

• 

  Stap 3 - Bepaal de zoektermen voor een inventarisatie  

  Bepaal welke zoektermen iets zeggen over het zorginhoudelijk vraagstuk. Noteer deze termen in het werkdocument op het tabblad ‘Zoektermen’.   

    Voorbeelden van vraagstukken en zoektermen:     

  “Ik, cliënt, wil weten wat er op de dag gaat gebeuren, dat geeft me rust.”     
  Zoektermen: dagstructuur, dagplanning, inzicht, overzicht, agenda, rustig worden enz.     

   “Ik, cliënt, wil meer sociaal contact met medebewoners, samen op de groep iets doen.”     
  Zoektermen: sociaal contact, samendoen, bewegen, activering, interactie enz.     

  “Ik, cliënt, wil zelf rustiger kunnen worden als ik stress heb.”     
  Zoektermen: spanning, stress, zelfstandig, ontspanning, rustig worden, openbaar vervoer (of andere situaties waar spanning en stress ervaren worden) enz.     

    Denk aan verschillende woorden die hetzelfde betekenen. Voor bijvoorbeeld "zorgoproepen" kun je ook "zorgalarmsysteem" of "oproeptechnologie" gebruiken.  

   Tip: Kijk of er iemand is die ervaring heeft met het raadplegen van externe bronnen en die mee wil helpen met deze en de volgende stappen.   

    Tip: Laat je inspireren door generatieve AI zoals Chat GPT, Copilot of Gemini. Geef een specifieke prompt, zoals: “Ik ben projectleider in de gehandicaptenzorg en ga een inventarisatie doen naar technologieën die op de Nederlandse markt beschikbaar zijn voor mijn project. Geef minimaal 10 zoektermen die passen bij de volgende zorginhoudelijke vraag: Ik, cliënt, wil meer sociaal contact met medebewoners, samen op de groep iets doen.” 

  Bepaal welke zoektermen iets zeggen over het zorginhoudelijk vraagstuk. Noteer deze termen in het werkdocument op het tabblad ‘Zoektermen’.   

    Voorbeelden van vraagstukken en zoektermen:     

  “Ik, cliënt, wil weten wat er op de dag gaat gebeuren, dat geeft me rust.”     
  Zoektermen: dagstructuur, dagplanning, inzicht, overzicht, agenda, rustig worden enz.     

   “Ik, cliënt, wil meer sociaal contact met medebewoners, samen op de groep iets doen.”     
  Zoektermen: sociaal contact, samendoen, bewegen, activering, interactie enz.     

  “Ik, cliënt, wil zelf rustiger kunnen worden als ik stress heb.”     
  Zoektermen: spanning, stress, zelfstandig, ontspanning, rustig worden, openbaar vervoer (of andere situaties waar spanning en stress ervaren worden) enz.     

    Denk aan verschillende woorden die hetzelfde betekenen. Voor bijvoorbeeld "zorgoproepen" kun je ook "zorgalarmsysteem" of "oproeptechnologie" gebruiken.  

   Tip: Kijk of er iemand is die ervaring heeft met het raadplegen van externe bronnen en die mee wil helpen met deze en de volgende stappen.   

    Tip: Laat je inspireren door generatieve AI zoals Chat GPT, Copilot of Gemini. Geef een specifieke prompt, zoals: “Ik ben projectleider in de gehandicaptenzorg en ga een inventarisatie doen naar technologieën die op de Nederlandse markt beschikbaar zijn voor mijn project. Geef minimaal 10 zoektermen die passen bij de volgende zorginhoudelijke vraag: Ik, cliënt, wil meer sociaal contact met medebewoners, samen op de groep iets doen.” 

• 

  Stap 4 - Bepaal de bronnen voor je inventarisatie

  Bronnen op internet
  Er staan veel handige overzichten online die je kunnen inspireren, zoals:   

  • Kennisplein Gehandicaptensector: Praktische kennis en inspiratie voor professionals in de gehandicaptenzorg.  

  • Kennisbank Digitale Zorg: Centraal platform voor kennisuitwisseling over digitale zorg en zorgtechnologieën. 

  • Academy Het Dorp: Publicatielijst van onderzoeks- en adviesbureau dat technologie inzet voor langdurige zorg en ondersteuning. 

  • Zorg van Nu: Laat zien welke zorginnovaties er zijn en hoe je ze kunt inzetten.  

  • Zorg voor Beter: Informatie en praktische tips voor professionals in de ouderenzorg.  

  • Digizo: Informatie over opschalen van digitale en hybride zorgprocessen om de zorg toegankelijker te maken. 

  • Zorginnovatie.nl: Community met innovaties, met voorselectie van innovaties die de fase van opschalen al hebben bereikt.  

  • Hulpmiddelenwijzer.nl: Informatie en tips over verschillende zorghulpmiddelen. 

   Andere zorgorganisaties     
  Vraag collega-organisaties naar hun ervaringen. Neem contact op met een collega die al ervaring heeft met het kiezen en implementeren van technologie in de zorg, bijvoorbeeld als deelnemer aan de Innovatie-impuls. Klik hier voor een overzicht van initiatieven in de gehandicaptenzorg.   

  In meerdere regio's werken zorgorganisaties samen en kun je via samenwerkingsinitiatieven in contact komen met andere innovators. Voorbeelden zijn Sigra, VGU zijn G-AAN en Salland United. Bekijk ook welk samenwerkingsverband in jouw regio actief is.  

  VG-innovators is een informeel netwerk waarbij veel praktische kennis wordt uitgewisseld in een app groep. 

  Bronnen op internet
  Er staan veel handige overzichten online die je kunnen inspireren, zoals:   

  • Kennisplein Gehandicaptensector: Praktische kennis en inspiratie voor professionals in de gehandicaptenzorg.  

  • Kennisbank Digitale Zorg: Centraal platform voor kennisuitwisseling over digitale zorg en zorgtechnologieën. 

  • Academy Het Dorp: Publicatielijst van onderzoeks- en adviesbureau dat technologie inzet voor langdurige zorg en ondersteuning. 

  • Zorg van Nu: Laat zien welke zorginnovaties er zijn en hoe je ze kunt inzetten.  

  • Zorg voor Beter: Informatie en praktische tips voor professionals in de ouderenzorg.  

  • Digizo: Informatie over opschalen van digitale en hybride zorgprocessen om de zorg toegankelijker te maken. 

  • Zorginnovatie.nl: Community met innovaties, met voorselectie van innovaties die de fase van opschalen al hebben bereikt.  

  • Hulpmiddelenwijzer.nl: Informatie en tips over verschillende zorghulpmiddelen. 

   Andere zorgorganisaties     
  Vraag collega-organisaties naar hun ervaringen. Neem contact op met een collega die al ervaring heeft met het kiezen en implementeren van technologie in de zorg, bijvoorbeeld als deelnemer aan de Innovatie-impuls. Klik hier voor een overzicht van initiatieven in de gehandicaptenzorg.   

  In meerdere regio's werken zorgorganisaties samen en kun je via samenwerkingsinitiatieven in contact komen met andere innovators. Voorbeelden zijn Sigra, VGU zijn G-AAN en Salland United. Bekijk ook welk samenwerkingsverband in jouw regio actief is.  

  VG-innovators is een informeel netwerk waarbij veel praktische kennis wordt uitgewisseld in een app groep. 

• 

  Stap 5 - Doorzoek de bronnen systematisch  

  Gebruik de zoektermen om de gekozen bronnen te doorzoeken. Probeer nog geen oordeel te hebben over de kwaliteit of de randvoorwaarden voor gebruik van de technologie. Als meerdere mensen de bronnen doorzoeken, kunnen ze elkaar aanvullen. Noteer alvast een paar kenmerken van de gevonden producten (zie verder volgende stap).   Het overzicht is compleet als je geen nieuwe technologieën meer vindt die passen bij de zorginhoudelijke vraag. Je kunt later alsnog producten tegenkomen; voeg die dan ook toe. 

  Gebruik de zoektermen om de gekozen bronnen te doorzoeken. Probeer nog geen oordeel te hebben over de kwaliteit of de randvoorwaarden voor gebruik van de technologie. Als meerdere mensen de bronnen doorzoeken, kunnen ze elkaar aanvullen. Noteer alvast een paar kenmerken van de gevonden producten (zie verder volgende stap).   Het overzicht is compleet als je geen nieuwe technologieën meer vindt die passen bij de zorginhoudelijke vraag. Je kunt later alsnog producten tegenkomen; voeg die dan ook toe. 

• 

  Stap 6 - Noteer algemene informatie over de technologieën 

  Schrijf algemene informatie over de gevonden technologieën op in jouw werkdocument Type technologieën.   Het doel van een product staat vaak op de website van de leverancier. Beschrijf doelen die passen bij jouw vraagstuk. Als het zorgvraagstuk bijvoorbeeld gaat over ‘slapen’, dan zijn er meerdere type technologieën die verschillende doelen kunnen hebben. Bijvoorbeeld goed in slaap vallen, doorslapen in de nacht, veilig slapen, rustig wakker worden.    

  Wees alert op verouderde overzichten die je bijvoorbeeld op internet vindt. Controleer of de technologie een eigen webpagina heeft, en of het product leverbaar is. Dit helpt je om actuele en betrouwbare informatie te verkrijgen.     

  Schrijf algemene informatie over de gevonden technologieën op in jouw werkdocument Type technologieën.   Het doel van een product staat vaak op de website van de leverancier. Beschrijf doelen die passen bij jouw vraagstuk. Als het zorgvraagstuk bijvoorbeeld gaat over ‘slapen’, dan zijn er meerdere type technologieën die verschillende doelen kunnen hebben. Bijvoorbeeld goed in slaap vallen, doorslapen in de nacht, veilig slapen, rustig wakker worden.    

  Wees alert op verouderde overzichten die je bijvoorbeeld op internet vindt. Controleer of de technologie een eigen webpagina heeft, en of het product leverbaar is. Dit helpt je om actuele en betrouwbare informatie te verkrijgen.     

• 

  Stap 7 - Vul gebruikersfuncties aan in het werkdocument Gebruikersfuncties

  Je hebt je verdiept in technologieën die mogelijk een antwoord kunnen vormen op je zorginhoudelijke vraag. Mogelijk heeft dit nieuwe inzichten gegeven in gebruikersfuncties die van belang zijn. Als je al bezig was met het onderdeel Gebruikersfuncties, vul dan jouw werkdocument aan.    

  Je hebt je verdiept in technologieën die mogelijk een antwoord kunnen vormen op je zorginhoudelijke vraag. Mogelijk heeft dit nieuwe inzichten gegeven in gebruikersfuncties die van belang zijn. Als je al bezig was met het onderdeel Gebruikersfuncties, vul dan jouw werkdocument aan.    

• 

  Stap 8 Selectie van type technologieën   

  Nu je een complete lijst van technologieën hebt, kun je deze beoordelen. Doe dit samen met medewerkers, bijvoorbeeld ergotherapeuten of gedragsdeskundigen. Zij hebben vaak ervaring met de beoordeling en keuze van hulpmiddelen of technologie. Betrek ook ervaringsdeskundigen.   

  Beantwoord voor elk type technologie de volgende vragen:   

  • Hoe passend is de technologie voor dit zorginhoudelijk vraagstuk?   

  • In hoeverre sluit de technologie aan op de visie en strategie van je organisatie?   

   Doe je beoordeling op basis van alle kennis en informatie die je op dit moment hebt verzameld. Als je nog geen beoordeling kan maken, kan het helpen om eerst meer informatie over het product op te zoeken, of je te verdiepen in de gebruikersfuncties.    

  Het kan voorkomen dat een technologie goed aansluit op het zorginhoudelijk vraagstuk, maar niet op de visie en strategie van de organisatie. Een voorbeeld: Je hebt een app gevonden die helpt bij de dagstructuur van mensen met autisme. Je hebt ook gelezen dat de app niet centraal beheerd kan worden, terwijl dit wel een uitgangspunt is in je organisatie. Je geeft de app een score van ‘Zeer passend’ voor het zorginhoudelijk vraagstuk en ‘Sluit enigszins aan’ bij visie en strategie.   

  Op basis van je beoordeling bepaal je welke type technologieën je uitgebreid gaat verkennen. Zet dan in de kolom een ‘ja’ en motiveer in de kolom erna je keuze. Dat helpt je bij de uitleg over de selectie aan de opdrachtgever, en medewerkers en cliënten.   

  Nu je een complete lijst van technologieën hebt, kun je deze beoordelen. Doe dit samen met medewerkers, bijvoorbeeld ergotherapeuten of gedragsdeskundigen. Zij hebben vaak ervaring met de beoordeling en keuze van hulpmiddelen of technologie. Betrek ook ervaringsdeskundigen.   

  Beantwoord voor elk type technologie de volgende vragen:   

  • Hoe passend is de technologie voor dit zorginhoudelijk vraagstuk?   

  • In hoeverre sluit de technologie aan op de visie en strategie van je organisatie?   

   Doe je beoordeling op basis van alle kennis en informatie die je op dit moment hebt verzameld. Als je nog geen beoordeling kan maken, kan het helpen om eerst meer informatie over het product op te zoeken, of je te verdiepen in de gebruikersfuncties.    

  Het kan voorkomen dat een technologie goed aansluit op het zorginhoudelijk vraagstuk, maar niet op de visie en strategie van de organisatie. Een voorbeeld: Je hebt een app gevonden die helpt bij de dagstructuur van mensen met autisme. Je hebt ook gelezen dat de app niet centraal beheerd kan worden, terwijl dit wel een uitgangspunt is in je organisatie. Je geeft de app een score van ‘Zeer passend’ voor het zorginhoudelijk vraagstuk en ‘Sluit enigszins aan’ bij visie en strategie.   

  Op basis van je beoordeling bepaal je welke type technologieën je uitgebreid gaat verkennen. Zet dan in de kolom een ‘ja’ en motiveer in de kolom erna je keuze. Dat helpt je bij de uitleg over de selectie aan de opdrachtgever, en medewerkers en cliënten.